Pracowniczki Katedry Genetyki, dr Agnieszka Mierek-Adamska, dr Milena Kulasek i prof. dr hab. Grażyna Dąbrowska są autorkami pracy przeglądowej zatytułowanej: „Type 4 plant metallothioneins – players in zinc biofortification?”, opublikowanej w czasopiśmie Biological Reviews (Q1, IF 11, MNiSW 200 pkt, drugie miejsce w kategorii „General Agricultural and Biological Sciences” i 8 miejsce w kategorii „Biochemistry, Genetics and Molecular Biology” według Scopus). Artykuł jest pokłosiem wieloletniej współpracy dr Agnieszki Mierek-Adamskiej z prof. Claudią A. Blindauer z Wydziału Chemii, Uniwersytetu Warwick w Coventry, Wielka Brytania.
Cynk jest mikroelementem niezbędnym dla różnych procesów, w tym wzrostu, rozwoju i odpowiedzi immunologicznej. Szacuje się, że częstość występowania niedoboru cynku wśród ludzi na świecie wynosi około 30%, nie tylko w krajach o niskim i średnim przychodzie. Mięso i jego przetwory są najlepszym źródłem cynku ze względu na jego ilość oraz biodostępność. Jednakże w krajach rozwijających się dostęp do mięsa jest ograniczony, a w krajach rozwiniętych spożycie mięsa spada ze względów etycznych i środowiskowych. Potencjalny niedobór cynku wynika z (i) niskiego stężenia tego pierwiastka w produktach roślinnych, (ii) słabej absorpcji cynku z żywności pochodzenia roślinnego w jelitach oraz (iii) ryzyka wchłaniania metali toksycznych, takich jak kadm czy ołów, wraz z metalami niezbędnymi. W powyższej pracy przeglądowej zaprezentowano aktualny stan wiedzy na temat metalotionein typu 4, obiecujących białek, które można wykorzystać do wzbogacania (biofortyfikacji) roślin cynkiem. Opisano także rolę tych białek w transporcie cynku z gleby do nasion, ekspresję genów, strukturę białek i jej wpływ na ich selektywność wobec cynku. Niniejsza publikacja ma na celu przedstawienie kompleksowych, teoretycznych podstaw potencjalnego wykorzystania metalotionein roślinnych typu 4 do uzyskiwania roślin o zwiększonej zawartości cynku w ich jadanych częściach, w takiej formie chemicznej, która zapewnia wysoką absorpcję tego pierwiastka i co ważne roślin, które pozbawione będą metali toksycznych.
Praca została opublikowana w ramach stypendium indywidualnego Marii Skłodowskiej-Curie dla dr Mierek-Adamskiej MSCA-IF „Plant metallothioneins as potential players in food security” (PMTFOS 701492).
Link do publikacji:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/brv.13182